Zangles
Voor mij is het mateloos boeiend om met leerlingen aan de slag te gaan. Zoeken naar fysiek evenwicht zonder al te veel wetmatigheden. Er zijn nou eenmaal bij het zingen niet zo gek veel dingen die je per sé moet doen. Er zijn wél een hoop dingen die je beter niet kunt doen, omdat ze de stem dwarszitten of hem nodeloos hard laten werken. Soms is het resultaat verbluffend wanneer een leerling één onderdeel van een onhandig aangeleerde techniek achterwege laat.
“Ik was voor het eerst niet hees na de koorrepetitie!” of
“Mijn buurvrouw schrok zich een ongeluk: ‘meid wat kan jij ineens hard!””
En één keer, je snapt het niet altijd: "Nee, zingen ging nog steeds niet maar de pijn in m'n rug is wel over sinds m'n laatste les!" Ontspanning kan op de gekste manieren toeslaan.
Ontspannen is overigens iets anders dan passief, zingen is een actieve bezigheid waarbij je je hele lijf gebruikt. Het verschil zit hem in de dosering.
We zitten nou éénmaal allemaal barstensvol blokkades, die in hun fysieke vorm heel remmend op je stem kunnen werken. Die blokkades probeer ik op te lossen met mijn leerlingen, door aan hun houding en hun ademhaling te werken. Dat laatste is nog best moeilijk, ademhalen doe je je leven lang per ongeluk en nu moet het ineens expres.
Ik hou het graag zo simpel en zo praktisch mogelijk in mijn suggesties.
Zo is bijvoorbeeld het kinderspelletje “Spijkerpoepen” een geweldige manier om aan met name mannen te leren hun bekken te ontspannen.
Je stem is iets heel persoonlijks. Aan iemands stem hoor je van alles, soms zelfs wat iemand voor beroep uitoefent. Bij het werken aan die stem, het sleutelen, moet een leerling zich dus absoluut veilig kunnen voelen. Als je zingt voel je je, helemaal in het begin, toch een beetje in je blootje staan, ook al mag je bij mij alles aanhouden.
Coaching
Coaching en zangles overlappen elkaar een beetje. Waar een leerling zangles komt halen om zijn stem in zijn algemeenheid zo ver mogelijk te ontwikkelen, komt hij of zij om coaching vragen met een bepaald doel voor ogen. Een concert, een auditie of een examen, in elk geval is de vraag gericht. De vraag kan ook van een groep leerlingen komen. Het afgelopen jaar heb ik het ensemble Pipelare bijvoorbeeld gecoacht voor een concert. Ze hadden repertoire uitgekozen waar ik ervaring in heb en kwamen bij mij voor de fijne knepen.
We werken naar een specifieke situatie toe en ik bereid de leerling daar intensief op voor. Wat doe je met zenuwen? Hoe ga je om met panische adem? Hoe sluit je je af voor ongeïnteresseerde commissieleden die met hun telefoon zitten te spelen terwijl je staat te zingen?
Maar ook: hoe bereik ik publiek en hoe overtuig ik ze met mijn verhaal? Want je kunt zelf wel aanvoelen wat de muziek inhoudt, maar krijg je het overgebracht? Hoe voorkom je een zaal vol kromme tenen?
Voor mij is het mateloos boeiend om met leerlingen aan de slag te gaan. Zoeken naar fysiek evenwicht zonder al te veel wetmatigheden. Er zijn nou eenmaal bij het zingen niet zo gek veel dingen die je per sé moet doen. Er zijn wél een hoop dingen die je beter niet kunt doen, omdat ze de stem dwarszitten of hem nodeloos hard laten werken. Soms is het resultaat verbluffend wanneer een leerling één onderdeel van een onhandig aangeleerde techniek achterwege laat.
“Ik was voor het eerst niet hees na de koorrepetitie!” of
“Mijn buurvrouw schrok zich een ongeluk: ‘meid wat kan jij ineens hard!””
En één keer, je snapt het niet altijd: "Nee, zingen ging nog steeds niet maar de pijn in m'n rug is wel over sinds m'n laatste les!" Ontspanning kan op de gekste manieren toeslaan.
Ontspannen is overigens iets anders dan passief, zingen is een actieve bezigheid waarbij je je hele lijf gebruikt. Het verschil zit hem in de dosering.
We zitten nou éénmaal allemaal barstensvol blokkades, die in hun fysieke vorm heel remmend op je stem kunnen werken. Die blokkades probeer ik op te lossen met mijn leerlingen, door aan hun houding en hun ademhaling te werken. Dat laatste is nog best moeilijk, ademhalen doe je je leven lang per ongeluk en nu moet het ineens expres.
Ik hou het graag zo simpel en zo praktisch mogelijk in mijn suggesties.
Zo is bijvoorbeeld het kinderspelletje “Spijkerpoepen” een geweldige manier om aan met name mannen te leren hun bekken te ontspannen.
Je stem is iets heel persoonlijks. Aan iemands stem hoor je van alles, soms zelfs wat iemand voor beroep uitoefent. Bij het werken aan die stem, het sleutelen, moet een leerling zich dus absoluut veilig kunnen voelen. Als je zingt voel je je, helemaal in het begin, toch een beetje in je blootje staan, ook al mag je bij mij alles aanhouden.
Coaching
Coaching en zangles overlappen elkaar een beetje. Waar een leerling zangles komt halen om zijn stem in zijn algemeenheid zo ver mogelijk te ontwikkelen, komt hij of zij om coaching vragen met een bepaald doel voor ogen. Een concert, een auditie of een examen, in elk geval is de vraag gericht. De vraag kan ook van een groep leerlingen komen. Het afgelopen jaar heb ik het ensemble Pipelare bijvoorbeeld gecoacht voor een concert. Ze hadden repertoire uitgekozen waar ik ervaring in heb en kwamen bij mij voor de fijne knepen.
We werken naar een specifieke situatie toe en ik bereid de leerling daar intensief op voor. Wat doe je met zenuwen? Hoe ga je om met panische adem? Hoe sluit je je af voor ongeïnteresseerde commissieleden die met hun telefoon zitten te spelen terwijl je staat te zingen?
Maar ook: hoe bereik ik publiek en hoe overtuig ik ze met mijn verhaal? Want je kunt zelf wel aanvoelen wat de muziek inhoudt, maar krijg je het overgebracht? Hoe voorkom je een zaal vol kromme tenen?
Workshop stemvorming
*Je zit als groep zangers op een dood punt en komt al een tijdje niet verder.
*Eigenlijk klink je best lekker, maar bij dat éne stuk blijf je zakken als een baksteen.
*De klank van de sopraangroep is te scherp.
*De tenoren kunnen alleen maar hard.
Een snelle greep uit de problemen waar een stemvormer bij zou kunnen helpen. Die kan met objectieve oren de oorzaak opsporen en helpen bij de oplossing. We werken aan techniek, maar ook aan tekst bijvoorbeeld. Het kan alleen al helpen als je allemaal de klinker A op dezelfde manier uitspreekt.
Samen zingen kost heel veel schijfruimte, want je moet al zingend heel intensief luisteren. Daarbij pas je je eigen geluid doorlopend aan aan wat je om je heen hoort. Met name dat luisteren is iets wat vaak wordt vergeten terwijl het betrekkelijk eenvoudig te trainen valt.
In het begin kan het even als glad ijs ervaren worden door sommige leden, mensen moeten vaak dingen uitproberen die ze niet gewend zijn. En het kán voorkomen dat een sopraan nou éénmaal beter klinkt wanneer ze niet naast haar beste vriendin zit. Tsja...
Anderen storten zich er met de kop vooruit in. Bovenaan staat dat er met enthousiasme en plezier gewerkt wordt, ieder zal zijn of haar plaats vinden in het geheel.
Een gevleugelde uitspraak van de toch zo keurige Aafje Heijnis blijft: "Uiteindelijk willen we toch allemaal met zo min mogelijk inspanning zo veel mogelijk herrie maken."
*Je zit als groep zangers op een dood punt en komt al een tijdje niet verder.
*Eigenlijk klink je best lekker, maar bij dat éne stuk blijf je zakken als een baksteen.
*De klank van de sopraangroep is te scherp.
*De tenoren kunnen alleen maar hard.
Een snelle greep uit de problemen waar een stemvormer bij zou kunnen helpen. Die kan met objectieve oren de oorzaak opsporen en helpen bij de oplossing. We werken aan techniek, maar ook aan tekst bijvoorbeeld. Het kan alleen al helpen als je allemaal de klinker A op dezelfde manier uitspreekt.
Samen zingen kost heel veel schijfruimte, want je moet al zingend heel intensief luisteren. Daarbij pas je je eigen geluid doorlopend aan aan wat je om je heen hoort. Met name dat luisteren is iets wat vaak wordt vergeten terwijl het betrekkelijk eenvoudig te trainen valt.
In het begin kan het even als glad ijs ervaren worden door sommige leden, mensen moeten vaak dingen uitproberen die ze niet gewend zijn. En het kán voorkomen dat een sopraan nou éénmaal beter klinkt wanneer ze niet naast haar beste vriendin zit. Tsja...
Anderen storten zich er met de kop vooruit in. Bovenaan staat dat er met enthousiasme en plezier gewerkt wordt, ieder zal zijn of haar plaats vinden in het geheel.
Een gevleugelde uitspraak van de toch zo keurige Aafje Heijnis blijft: "Uiteindelijk willen we toch allemaal met zo min mogelijk inspanning zo veel mogelijk herrie maken."